Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014

Η αρχαιολόγος Έβη Τουλούπα διηγείται στην «Κ» την διαδικασία ανάσυρσης των κρυμμένων αρχαίων της κατοχής στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.


Ελλάδα, Multimediaαναααναδημοσίευση απ
αναδημοσίευση από http://www.kathimerini.gr/


Ρεπορτάζ: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ, Φωτογραφίες: ENRI CANAJ
 
Στις 30 Μαρτίου του 2013, ο Ρόναλντ Ομπερμάιερ, μηχανικός στο επάγγελμα, πήγε στο ταχυδρομείο της μικρής γερμανικής πόλης Ρίμσινγκ όπου ζει, κρατώντας ένα δέμα, που ύστερα από πολλή σκέψη είχε αποφασίσει να αποχωριστεί. Το προηγούμενο βράδυ είχε αμπαλάρει το περιεχόμενό του με μεγάλη προσοχή: 73 αρχαία αντικείμενα που χρονολογούνται από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι τον 4ο αιώνα μ.Χ. ― αγαλματίδια, λυχνάρια, γυάλινα αγγεία και νομίσματα. Μια ζωή θυμόταν τα αρχαία αυτά στην κεντρική βιτρίνα του σαλονιού του σπιτιού του και τον πατέρα του να τα περιεργάζεται και να του αφηγείται τη συναρπαστική τους ιστορία.
 
 
«Μεγάλωσα με αυτά, αλλά μια ημέρα είπα στον εαυτό μου ότι ήρθε η ώρα. Πρέπει τα αρχαία να επιστρέψουν εκεί όπου ανήκουν». Ο παραλήπτης του δέματος ήταν το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω, εκεί όπου είχε ζήσει ο πατέρας του Ομπερμάιερ ως πολεμικός ανταποκριτής του γερμανικού ναυτικού πριν από επτά δεκαετίες, το 1942, όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν το νησί.
 
Στο χειρόγραφο γράμμα που έστειλε ο Ομπερμάιερ στο μουσείο και δημοσιεύει για πρώτη φορά η «Κ», εξιστορεί όσα θυμάται από τις διηγήσεις του πατέρα του για την «ιστορία των αρχαιοτήτων», όπως το τιτλοφορεί: «Ως τοπικό αρχηγείο (οι Γερμανοί) κατέλαβαν ένα κτίριο που χρησίμευε ως μουσείο. Τα εκθέματα που βρίσκονταν εκεί τα πέταξαν από το παράθυρο. Ο πατέρας μου μάζεψε μερικά κομμάτια και κέρματα από αυτά και τα έφερε στη Γερμανία. Μετά τον θάνατο του πατέρα μου, το 1996, έχω εγώ αυτά τα εκθέματα και θα ήθελα πολύ να τα επιστρέψω σε ένα μουσείο στην Κω».
 
Η λεηλασία του μικρού αυτού μουσείου το ’41 από τους Γερμανούς και η παράνομη φυγάδευση εκείνων των αρχαίων αντικειμένων είναι μια από τις εκατοντάδες ιστορίες της Κατοχής που θα έμεναν για πάντα άγνωστες αν δεν αποφάσιζε ο ίδιος ο Ομπερμπάιερ να επιστρέψει τα κλεμμένα αρχαία.
 
Η μόνη γραπτή πηγή που έχουμε σήμερα για τις απώλειες σε αρχαία αντικείμενα στην περίοδο της Κατοχής είναι το «ζημίαι των αρχαιοτήτων εκ του πολέμου και των στρατών κατοχής», ένας τόμος 165 σελίδων του 1946, γεμάτος ιστορίες κλοπών παράνομων ανασκαφών και ζημιών σε ολόκληρη την Ελλάδα και από τις τρεις δυνάμεις κατοχής, γερμανικής, ιταλικής και βουλγαρικής. «Το έργον δεν είναι πλήρες», όπως σημειώνει στον πρόλογο ο τότε υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων του 1946, με εντολή του οποίου οι μεγαλύτεροι αρχαιολόγοι της εποχής έκαναν αυτή την καταγραφή. Με την Ελλάδα στα πρόθυρα του Εμφυλίου Πολέμου άλλωστε, κάθε ημέρα έφταναν νέα δεδομένα, ενώ για πολλές πόλεις δεν υπάρχει καν καταγραφή γιατί το αρχαιολογικό προσωπικό ήταν «ελλιπέστατον».
 
Τη λίστα αυτή αποφάσισε να επικαιροποιήσει η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού.
 
 
Μια ομάδα έξι αρχαιολόγων και ιστορικών πήρε πέρυσι την πρωτοβουλία να καταγράψει από την αρχή όσα αρχαία αγνοούνται και όσα έχουν επαναπατριστεί μετά τη λήξη του πολέμου. «Η λίστα του ’46 ήταν η αφετηρία, αλλά πλέον είχαμε τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούμε αρχεία των Γερμανών, που μόλις την τελευταία δεκαετία είναι προσβάσιμα και δίνουν πλήθος πληροφοριών για όσα έγιναν εκείνα τα χρόνια, αλλά και πολλές άλλες πηγές», εξηγεί η κ. Σουζάνα Χούλια, επικεφαλής της Διεύθυνσης.
 
Πλέον, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Πολιτισμού πρόκειται να αναζητήσει πάνω από 100 αρχαία αντικείμενα μέσω της Interpol. «Είναι βέβαιο ότι πάρα πολλά αρχαία που απομακρύνθηκαν την περίοδο της Κατοχής ακόμα αγνοούνται. Μπορεί να μην έχουμε ακριβή συνολικό αριθμό, αλλά πολλά από αυτά τα έχουμε τεκμηριώσει επαρκώς και τώρα πρέπει να εντοπιστούν», εξηγεί η κ. Χούλια.
 
 
Ηδη έχει ξεκινήσει η έρευνα σε ιστοσελίδες μεγάλων μουσείων, όπου περιλαμβάνονται αρχαία με την ένδειξη «αντικείμενα με άγνωστη προέλευση από την περίοδο του πολέμου». Προτεραιότητα είναι αρχαία των οποίων η ταυτότητα αλλά και η ιστορία κλοπής θεωρείται πλέον τεκμηριωμένη. Ανάμεσά τους βρίσκονται δύο πήλινα γυναικεία ειδώλια, τα οποία είχαν αφαιρέσει δύο Ιταλοί υπολοχαγοί από σπίτι ντόπιου στη Σίφνο, όπου φυλάσσονταν και άλλα πολύτιμα ευρήματα από ανασκαφές που είχαν γίνει το 1935 στο νησί. Ακόμη, μαρμάρινες επιτύμβιες στήλες από τη συλλογή Καστελίου Κισσάμου, που είχαν αφαιρεθεί το 1943 από τους Γερμανούς, αλλά και ένα γυναικείο άγαλμα ύψους 0, 70 μ. περίπου, το οποίο, σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, είχε ζητήσει και είχε λάβει από τον νομάρχη ο Γερμανός στρατιωτικός διοικητής Λαρίσης όταν μπήκε πρώτος στην πόλη.
 
Οποιο από αυτά τα αντικείμενα εντοπιστεί, θα μπει στη λίστα των -26 μέχρι σήμερα- επιτυχημένων υποθέσεων επαναπατρισμού αρχαίων από την περίοδο της Kατοχής, εκ των οποίων οι πρώτες έγιναν το καλοκαίρι του 1948.
 
Ο Σπύρος Μαρινάτος έκανε το πρώτο ταξίδι
 
Στις 18 Μαΐου του 1948, ο αρχαιολόγος Σπυρίδων Μαρινάτος έμπαινε στο αεροπλάνο για Ρώμη με έναν και μοναδικό σκοπό: να εντοπίσει και να φέρει πίσω τα κλεμμένα αρχαία της Kατοχής με εντολή του υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας που είχε κάνει και την πρώτη καταγραφή.
 
Ως καθηγητής αρχαιολογίας «που μιλούσε τρεις ξένες γλώσσες, πολυταξιδεμένος, με σπουδές στο Βερολίνο και εθνικόφρων, είχε όλα εκείνα τα στοιχεία που τον καθιστούσαν τον εθνικό αρχαιολόγο εκείνης της εποχής», εξηγεί η κ. Ελένη Ματζουράνη, καθηγήτρια Ιστορίας, που μαζί με την κόρη του Μαρινάτου, Ναννώ, επιμελήθηκαν πρόσφατη έκδοση για τη ζωή του και επεξεργάστηκαν, μαζί με ομάδα ιστορικών, ανέκδοτες ιστορίες και αρχειακό υλικό από το άγνωστο μέχρι σήμερα εκείνο ταξίδι.
 
Στη βαλίτσα του ο Μαρινάτος είχε μεταφρασμένη την περίφημη λίστα του 1946 με τις καταγεγραμμένες κλοπές, αρκετά χρήματα -σε δολάρια- και το ελεύθερο να αποφασίσει πέρα από τη Ρώμη, το Βερολίνο και το Γκρατς, που ήταν οι προγραμματισμένοι σταθμοί, πού αλλού θα χρειαζόταν να ταξιδέψει, οδηγούμενος από την έρευνά του. Το σημαντικότερο όμως εφόδιο που διέθετε ήταν η καμπαρντινέ στολή του ταγματάρχη που φορούσε μαζί με τον ανάλογο βαθμό που είχε πάρει με συνοπτικές διαδικασίες από το Α΄ Σώμα Στρατού έναν μήνα νωρίτερα: θα αποδεικνύονταν απαραίτητα για να μπορέσει να συνδιαλλαγεί με τις συμμαχικές δυνάμεις για τον εντοπισμό και τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων.
 
«Αντισυνταγματάρχης έπρεπε να είχα γίνει» φέρεται να είχε παραπονεθεί σε έναν καλό του φίλο αρχαιολόγο, όταν τον συνόδευσε στο αεροδρόμιο λίγο προτού πετάξει για τον πρώτο σταθμό του ταξιδιού του, τη Ρώμη. Φαίνεται ότι ο Μαρινάτος ανησυχούσε για το αν ο βαθμός του θα του έδινε το κύρος που χρειαζόταν για να τον πάρουν σοβαρά. Ηδη προτού ξεκινήσει, οι συμμαχικές δυνάμεις στο Βερολίνο είχαν αρχίσει να του δημιουργούν δυσκολίες και να φέρνουν αντιρρήσεις στο επικείμενο ταξίδι του. Χαρακτηριστικό το απόσπασμα από ένα γράμμα που είχε στείλει στη γυναίκα του και αναφέρεται σε επιστολή που είχαν στείλει οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής του Βερολίνου. Ο Μαρινάτος γράφει ότι ένας Ρώσος συνταγματάρχης «ισχυρίζεται ότι τα στοιχεία μας είναι ανεπαρκή για να αποδώσουν κάποιο άγαλμα. Διότι, λέγει, δεν φέρει όνομα. Εσκέφθην να το βαπτίσω εγώ Μακεδονία και να ζητήσω την άμεση αποκατάστασίν του».
 
Στο ταξίδι, που διήρκεσε 75 ημέρες, συνάντησε πολλές ανάλογες δυσκολίες, όπως ότι δεν κατάφερε ποτέ να φτάσει στο πολλά υποσχόμενο για την αποστολή του Βερολίνο, καθώς οι συμμαχικές δυνάμεις κατοχής της πόλης δεν του το επέτρεψαν, προβάλλοντας δικαιολογίες και γραφειοκρατικά εμπόδια, ενώ στους άλλους δύο σταθμούς -όπως γράφει ο ίδιος ο Μαρινάτος στην αναφορά του- τόσο οι στρατιωτικοί όσο και κάποιοι αρχαιολόγοι τον αντιμετώπιζαν με απροθυμία ή ακόμα και δυσπιστία.
 
Ο Μαρινάτος περιόδευσε σε μουσεία και πανεπιστήμια ψάχνοντας τα αρχαία της λίστας και χάρη σε παλιές του γνωριμίες από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα μπόρεσε να βρει κάποια άκρη και βέβαια πολλά από τα κλεμμένα.
 
Στη Ρώμη στόχος του ήταν να εντοπίσει και να επιστρέψει στην Ελλάδα δεκάδες αρχαία που είχαν φύγει από τη Ρόδο, το 1940, για να συμπεριληφθούν σε μια μεγάλη έκθεση αρχαιοτήτων, που είχε γίνει στη Νάπολη. Μεταξύ των αρχαιοτήτων αυτών και η Αφροδίτη της Ρόδου, η οποία έφτασε με το υπερωκεάνιο «Νέα Ελλάς» έξι μήνες αργότερα, γιατί ο Μαρινάτος και ο Ελληνας πρόξενος της Νάπολης είχαν αποφασίσει ότι ήταν παρακινδυνευμένο να ταξιδέψει ασυνόδευτη με ξένο μέσο.
 
Δεύτερος σταθμός του ταξιδιού ήταν το Γκρατς, όπου έφτασε τον Ιούλιο του 1948. Η μικρή πόλη της Αυστρίας δεν έχει επιλεγεί τυχαία ― ήταν η πόλη απ’ όπου καταγόταν ο διάσημος Αυστριακός στρατηγός Ρίνγκελ και ο οποίος το 1941 είχε κάνει στρατηγείο του τη βίλα Αριάδνη στην Κνωσό, αφαιρώντας από τις συλλογές τόσο της Κνωσού όσο και της Γόρτυνας πλήθος αρχαιοτήτων, τα οποία στη συνέχεια απέστειλε στην πατρίδα του.
 
Οταν ο Μαρινάτος φτάνει εκεί, απογοητευμένος από την άρνηση των συμμαχικών δυνάμεων κατοχής του Βερολίνου να τον δεχτούν, βιώνει μια ακόμη απογοήτευση: μαθαίνει ότι ο στρατηγός Ρίνγκελ έχει εγκαταλείψει την πόλη καθώς τον αναζητούσαν για να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου, ενώ η έπαυλή του είχε λεηλατηθεί από τις ρωσικές δυνάμεις, οι οποίες είχαν πάρει μαζί και όλα τα αρχαία.
 
Ο Μαρινάτος όμως δεν το έβαλε κάτω. Ερευνώντας έμαθε ότι κάποια από τα κλοπιμαία της Κνωσού είχαν γίνει δωρεά από τον Ρίνγκελ στο κρατικό πανεπιστήμιο της πόλης και έτσι κατάφερε να τα εντοπίσει. Αφού τα μελέτησε, τα πακέταρε και έτσι τρία μεγάλα κιβώτια έφτασαν τότε στην Ελλάδα. Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο του 1948, ταξίδεψε ξανά μαζί με τις αρχαιότητες, αυτήν τη φορά για να τις παραδώσει ο ίδιος στον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού.
 
Επιχείρηση απόκρυψης από τους Γερμανούς
 
Λίγο μετά το ταξίδι του 1948, στην Ιταλία και την Αυστρία, ο Μαρινάτος αναλαμβάνει γενικός διευθυντής Αρχαιοτήτων. Πέρα από τους επαναπατρισμούς, υπάρχει και το τιτάνιο έργο της αναδιοργάνωσης των μουσείων όλης της χώρας που κατά τη διάρκεια της Κατοχής είχαν μείνει κλειστά και τα αρχαία τους κρυμμένα για να προστατευτούν τόσο από τους βομβαρδισμούς όσο και από τις λεηλασίες των κατακτητών.
 
Με χρήματα από το σχέδιο Μάρσαλ προσλαμβάνεται κόσμος γι’ αυτό ακριβώς το έργο ― ανάμεσα σε αυτούς και η νεαρή τότε αρχαιολόγος Εβη Τουλούπα, η οποία πιάνει πρώτη ημέρα δουλειά στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο τον χειμώνα του 1950.
 
 
«Ο ενθουσιασμός μου ήταν μεγάλος γιατί τα χρόνια των σπουδών μας τα μουσεία ήταν κλειστά και οι γνώσεις μας ήταν θεωρητικές. Ανυπομονούσα να κρατήσω στα χέρια μου τα αρχαία», θυμάται σήμερα η ενενηντάχρονη κ.Τουλούπα. Η ομάδα της κατευθύνεται στα ημιυπόγεια του μουσείου όπου είχαν φυλαχτεί σε κουτιά τα αγγεία και οι ταναγραίες. Οι ετικέτες με τους αριθμούς είχαν φθαρεί από την υγρασία και η ταύτισή τους ήταν εξαιρετικά δύσκολη δουλειά. 
 «Τα αγγεία ήταν τυλιγμένα μέσα σε μπαμπάκια και χαρτιά που με έκπληξη βρίσκαμε καμιά φορά ματωμένα. "Είναι από τα ποντίκια”, έλεγε ο Σταύρος, ο βοηθός μου». Η ίδια ήταν ενθουσιασμένη, αλλά η ατμόσφαιρα ήταν φορτισμένη. Ο πατέρας του βοηθού της Σταύρου Κασανδρή ήταν ένας παλιός αρχιτεχνίτης που είχε συμμετάσχει ενεργά στην επιχείρηση απόκρυψης των αγαλμάτων στα υπόγεια που ανοίχτηκαν κάτω από τις αίθουσες του μουσείου. Εναν χρόνο αργότερα είχε πεθάνει από ασιτία.
 
Η επιχείρηση απόκρυψης, στην οποία είχε λάβει μέρος ο πατέρας Κασανδρής, είχε ξεκινήσει επίσημα στις 11 Νοεμβρίου του 1940. Εκείνη την ημέρα οι διευθύνσεις όλων των μουσείων είχαν παραλάβει αναλυτικές οδηγίες φύλαξης για να προστατευτούν τα αρχαία. Ετσι και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο μια επίλεκτη ομάδα αρχαιολόγων, τεχνιτών και εθελοντών ξεκινούσε ένα έργο που διήρκεσε έξι ολόκληρους μήνες. «Πολύ πρωί, προτού δύσει η Σελήνη, συγκεντρώνονταν στο μουσείο όσοι είχαν αναλάβει την εργασία τούτη. Νύχτα έφευγαν το βράδυ για να πάνε στα σπίτια τους», γράφει χαρακτηριστικά η Σέμνη Καρούζου, μέλος της επιτροπής απόκρυψης και ασφάλισης των εκθεμάτων.ENRI CANAJ, ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΚΑΚΑΟΥΝΑΚΗ
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:ΕλλάδαMultimedia


 

 
 

 
 
«Η φύλαξη των γλυπτών γινόταν ανάλογα με το μέγεθος και τη σημασία του καθενός. Δεν ήξεραν πόσο χρόνο είχαν στη διάθεσή τους και ήταν εκατοντάδες γλυπτά», εξηγεί ο Κώστας Πασχαλίδης, επιμελητής Αρχαιοτήτων, που έχει μελετήσει έγγραφα και αρχεία του μουσείου στο οποίο δουλεύει. Τα αγγεία και τα μικρότερα αγάλματα μπήκαν σε κούτες και κρύφτηκαν στα υπόγεια, τα χρυσά κοσμήματα μεταφέρθηκαν σε θησαυροφυλάκια των τραπεζών, ενώ για τα μεγαλύτερα αγάλματα έσκαψαν ορύγματα. Μαρμάρινα αγάλματα, όπως ο τρίμετρος Κούρος του Σουνίου, θάφτηκαν ξανά κάτω από το χώμα
.Την ίδια στιγμή, παρόμοιες επιχειρήσεις απόκρυψης πραγματοποιούνται σε ολόκληρη την Ελλάδα: σε σπήλαια, όπως στην Ακρόπολη, σε αρχαίους τάφους, όπως στους Δελφούς, στον κήπο του μουσείου της Θεσσαλονίκης, όπου και εκεί είχαν ορύγματα για να κρυφτούν τα μαρμάρινα αγάλματα της συλλογής, ή στα Ιωάννινα, όπου οι εργαζόμενοι του μουσείου σφράγισαν σε κρύπτη κάτω από τον μιναρέ του τζαμιού την πολύτιμη συλλογή με χάλκινα αντικείμενα. Κάποια αγάλματα μεταφέρθηκαν χιλιόμετρα μακριά για να προστατευτούν, όπως ο ηνίοχος των Δελφών που φιλοξενήθηκε στις κρυψώνες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Αθήνας. Τα ευρετήρια όλων των θησαυρών των μουσείων ασφαλίστηκαν σε θυρίδες της Τραπέζης της Ελλάδος.
 
Ετσι, όταν από τις πρώτες ημέρες τους στην Ελλάδα, τον Απρίλιο του 1941, οι Γερμανοί κατακτητές άρχισαν να επισκέπτονται τα μουσεία, έβρισκαν το ένα μετά το άλλο κλειστά ή άδεια. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Κατοχής, η γερμανική στρατιωτική υπηρεσία για την προστασία της τέχνης ασκούσε έντονες πιέσεις για την επαναλειτουργία τους. Μοναδική περίπτωση που η ελληνική πλευρά αποδέχτηκε το επίμονο αίτημα ήταν η περίπτωση του αρχαιολογικού μουσείου του Κεραμεικού, με την αιτιολογία ότι είχε ανεγερθεί με γερμανική δωρεά. Αποτέλεσμα ήταν σε ξενάγηση Γερμανών αξιωματούχων, στις 9 Νοεμβρίου του 1941, να κλαπεί μελανόμορφος πίνακας με παράσταση νεκρού, η οποία μέχρι και σήμερα αγνοείται...

Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2014

Η ΑΙΓΙΝΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΓΟΗΤΕΥΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΛΚΥΕΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Σήμερα είχα τη χαρά να δω το κτίριο του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας να σφύζει από ζωή. Από το ισόγειο μέσα και έξω έως τον πρώτο όροφο υπάρχει μία ασυνήθιστη κινητικότητα.


Είκοσι τέσσερις μαθητές της Σχολής Καλών Τεχνών του Παρισιου με τον καθηγητή τους Εmmanuel Saulnier ετοιμάζουν στο χώρο του Μουσείου να μας παρουσιάσουν απόψε το project τους.
Για την υλοποίηση του εν λόγω project, ο Emmanuel Saulnier συνεργάστηκε με τον Fabrice Vannier, καλλιτέχνη υπεύθυνο για την μελέτη και έρευνα γύρω από την τέχνη του μωσαϊκού στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού, και την Αναστασία Μακρίδου- Bretonneau, υπεύθυνη του προγράμματος «Art Citoyen » της Fondation Daniel et Nina Carasso. 

 Το Μουσείο θα παραμείνει ανοιχτό όλη τη νύχτα.Θα γίνει  παρουσίαση έργων, βίντεο και ερευνών που έγιναν στη Γαλλία και στην Ελλάδα. Ανάμεσά τους και η δημιουργία του Emma­nuel Saulnier Stainless / Largesse.

Το θέμα του project αφορά στη διατύπωση ερωτημάτων για ό,τι μπορεί να θεμελιώνει τη σημερινή γλυπτική από έλληνες και γάλλους καλλιτέχνες και  συνεχίζεται σε ελληνικό έδαφος, έπειτα από έναν πρώτο σταθμό στη Γαλλία έξι μήνες πριν, με διάφορες παρεμβάσεις, μεταξύ των οποίων και του Φίλιππου Κουτσαφτη ο οποίος επισκέπτεται αρκετά συχνά το νησί μας και μέσα στα άμεσα σχέδια του είναι η δημιουργία μιας ταινίας για την Αίγινα. Ποιός είναι όμως ο Φίλιππος Κουτσαφτης;











  Βραβευμένος διευθυντής φωτογραφίας και επιτυχημένος σκηνοθέτης ο Φίλιππος Κουτσαφτης είναι γνωστός στο πανελλήνιο για τις ταινίες 
«αγέλαστος πέτρα» (4 βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσ-κης, 2000), «το δένδρο που πληγώναμε» (βραβείο καλύτερης εικόνας στο Φεστιβάλ της Αlencon, Γαλλία, 1988, σκηνοθ. Δ. Αβδελιώδη), και «Σεμνών Θεών» (1ο Βραβείο Φεστιβάλ Δράμας, 1987 και βραβείο αστικής αρχαιολογίας, Παρίσι 1989).

Έχει εργασθεί σε μεγάλο αριθμό ταινιών μικρού μήκους και από το 1978 μέχρι σήμερα έχει συμμετάσχει ως Διευθυντής Φωτογραφίας σε πολλές ταινίες μεγάλου μήκους

Εργάστηκε επίσης σε μεγάλο αριθμό τηλεοπτικών προγραμμάτων, ντοκυμανταίρ και κυρίως σίριαλ, μερικά απ’ τα οποία διακρίθηκαν στην Ελληνική Τηλεόραση όπως «Δέκα μικροί Μήτσοι», κ.α.
Τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως σχεδιαστής φωτισμών για θεατρικές, μουσικές καθώς και παραστάσεις χορού. 


Μη χάσετε τη σημερινή βραδιά στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας.
                                                                                                         @Πυξίδα Πολιτισμού
  

Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2014

Ουρανία Ξυλούρη: 35 χρόνια στη στοά που διάλεξε ο Νίκος για γωνιά του

αναδημοσίευση από http://tvxs.gr/

Του Αλέξανδρου Στεργιόπουλου

16:08 | 23 Σεπ. 2014
Τελευταία ανανέωση 16:28 | 23 Σεπ. 2014
Η Ουρανία Ξυλούρη εδώ και 35 χρόνια φροντίζει τη γωνιά του Νίκου Ξυλούρη. Όχι γιατί είναι γυναίκα του, αλλά γιατί ο ίδιος της ζήτησε να στηρίξει την επιθυμία του. Και αυτή το κάνει για να τον ευχαριστεί. Σε αυτή τη γωνιά έρχονται οι φίλοι του και ξεκουράζεται η αθάνατη φωνή του. Το δισκοπωλείο «Νίκος Ξυλούρης» ζει στην Πανεπιστημίου 39, Στοά Πεσματζόγλου. Στο κέντρο της Αθήνας. Παρά τις αντιξοότητες (κάψιμο στοάς, κ.α) η γωνιά υπάρχει. Η κ. Ξυλούρη δέχθηκε να μας μιλήσει γι’ αυτήν και τον Νίκο στον οποίο χρωστάμε την επιλογή του. Την επιλογή του να ακουμπήσει την επιθυμία και τη φωνή του στους κατάλληλους ανθρώπους. Τη γυναίκα του και τον γιο του. Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Στεργιόπουλο για Το Περιοδικό.
 
Μετά από 35 χρόνια λειτουργίας, το όραμα του Νίκου για το δισκοπωλείο παραμένει αναλλοίωτο;
Ναι. Να το πούμε πιο απλά, πέτυχε. Πέτυχε αυτό που ήθελε. Ο Νίκος νοίκιασε αυτόν τον χώρο το 1978.
Αλλά λειτούργησε το 1979
Το ’79 ήταν πλέον άρρωστος στην Αμερική και τα παιδιά το εγκαινίασαν μόνα τους. Το όραμά του ήταν να υπάρχει η γωνίτσα του.
Γιατί εδώ;
Ήθελε να υπάρχει μια γωνιά για τους φίλους του.
Δεν είχε εμπορικό σκοπό;
Όχι, όχι. Ο Νίκος ήθελε κάποιο χώρο για να υπάρχουν οι δίσκοι του. Έφυγε το 1980 και δεν είδε δίσκο του σε βιτρίνα δισκοπωλείου. Και αυτόν τον στεναχωρούσε.
Συναισθηματικοί οι λόγοι λοιπόν;
Ο Νίκος μού ζήτησε να προσπαθήσω. Είπε, στήριξέ το. Προσπαθώ όσο μπορώ εδώ και 35 χρόνια να υπάρχει η γωνιά για να ευχαριστώ τον Νίκο. Όσο μπορώ και όσο είναι δυνατόν στην εποχή που ζούμε. Με τις δυσκολίες που έχει η εποχή. Υπάρχει η γωνίτσα του και το χαίρομαι. Κι εγώ και ο γιος μου. Προσπαθεί, βέβαια, αυτός πιο πολύ γιατί ξέρει πιο πολλά από μένα.
Το δισκοπωλείο «επιβιώνει» δύσκολα;
Πάρα πολύ δύσκολα. Πρώτον γιατί είναι δύσκολη η τοποθεσία μας. Όπως μου είπε και ένας κύριος που ήρθε κάποτε εδώ μα ήρθατε και σεις και το κάνατε στην Πανεπιστημίου; 
Γιατί το είπε αυτό;
Ήταν αμάρτημα γι’ αυτόν. Μου έλεγε ότι εδώ έχουμε τις διαδηλώσεις, τις πορείες και δεν πρέπει να έχουμε παράπονο από τη στιγμή που το κάναμε στην Πανεπιστημίου. Καλά να πάθουμε. Του απάντησα Δεν το έκανα εγώ. Το νοίκιασε ο Νίκος και είναι στο Α’ νεκροταφείο. Πήγαινε να του ζητήσεις τον λόγο.
Όραμα του Νίκου ήταν να υπάρχει μια γωνιά γι’ αυτόν και τους φίλους του
Μια άποψη θα ήταν να το κάνει στην Κρήτη
Όχι. Στην Κρήτη και πάλι κεντρικά θα ήταν. Τέλος πάντων. Η επιθυμία του Νίκου ήταν αυτή. Του τη στέλνω και του λέω πως εγώ και ο Γιώργης ό,τι μπορούμε το κάναμε. Παρά τις αντιξοότητες. Τη στοά την κάψανε. Μας βάλανε φωτιά. Δόξα τω Θεώ προσπαθούμε να υπάρχουμε.
Η διατήρηση της μνήμης του πόσο βοηθάει τη μουσική μας;
Η μνήμη του διατηρείται. Γίνονται πολλές εκδηλώσεις. Παρά πολλές. Εσωτερικό και εξωτερικό. Αυτό γίνεται από την αγάπη του κόσμου.
Δεν υπάρχει κρατική βοήθεια;
Καμία σχέση. Ο κόσμος διοργανώνει τις εκδηλώσεις, ο κόσμος τον θυμάται, ο κόσμος τον αγαπά. Και το καταλαβαίνεις, οπουδήποτε είμαστε, μόλις αναφερθεί το όνομά του.
Είναι αγαπητός
Ο κόσμος αγάπησε αυτόν τον άνθρωπο, ο οποίος πιστεύω ότι ήταν σύνολο αξιών. Και ο κόσμος το κατάλαβε. Έβγαινε αυτό το σύνολο όταν τραγουδούσε ο Νίκος. Το ένιωθες. Γι’ αυτό τον αγάπησαν.
Και συνεχίζει να προωθείται η μουσική του.
Βεβαίως και προωθείται. Αυτό γίνεται συνεχώς. Στις 14 Σεπτεμβρίου ήμουν σε εκδήλωση γι’ αυτόν στη Λάρισα. Τον άλλο μήνα πρέπει να είμαι στην πράσινη γραμμή στην Κύπρο. Αυτό γίνεται συνέχεια και όχι σ’ ένα μέρος. Είναι, όπως είπα, αυτό το σύνολο αξιών που βγαίνει από τον Νίκο και δημιουργεί την επικοινωνία του με τον κόσμο. Το χάρισμά του ήταν να επικοινωνεί με τον κόσμο.
Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος να βρει κάτι κακό στον Νίκο. Να μην του αρέσει
Δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος, αλλά σε ό,τι έχω αντιμετωπίσει μέχρι τώρα και έχω ζήσει, δεν μου έτυχε.
Πιστεύω, αν σταματήσω, τώρα, στον δρόμο δέκα άτομα και ζητήσω τη γνώμη τους για τον Ξυλούρη, δεν ξέρω αν θα πει κάποιος κάτι αρνητικό...
Δεν το έχω συναντήσει. Μη νομίζεις ότι είμαι υπερβολική.
Μα κι εγώ αυτή την αίσθηση έχω. Υπερβολικό μου φαίνεται όταν το σκέφτομαι. Είναι δυνατόν να μην είχε έναν που να μην τον συμπαθούσε;
Μπορεί να είχε, αλλά δεν τολμούσαν να το δείξουν. Στον κόσμο που τον αγαπά, τον θυμάται, τον έχει ζωντανό η αγάπη του, ο καθένας έχει ένα ποσοστό. Το ίδιο έχω κι εγώ. Στον Ξυλούρη τον τραγουδιστή, τον οργανοπαίχτη. Στον Νίκο όμως, είναι ο άνθρωπος μου. Ο πατέρας των παιδιών μου. Εκεί, δεν χωράει κανένας.
Πώς ήταν ως άνθρωπος;
Ο Νίκος όταν τραγουδούσε έκανε κατάθεσε ψυχής. Ήταν έντιμος, σωστός, ειλικρινής, δοτικός…
Γενναιόδωρος. Δεν κρατούσε τίποτα…
Όχι, δεν κρατούσε
ξ5
Βοηθούσε νέους τραγουδιστές;
Αν βοηθούσε; Όχι μόνο, αλλά και τους απλούς ανθρώπους που είχαν την ανάγκη του. Είναι γνωστό.
Ποια η συμβολή του στην κρητική μουσική;
Άφησε μεγάλη παρακαταθήκη στην κρητική μουσική. Την εποχή που ξεκινούσε, και συναντηθήκαμε και εμείς, δεν ακούγανε κρητικά στην Κρήτη. Κοινό μυστικό. Ο Νίκος έβαλε τα κρητικά στην Κρήτη. Ο Νίκος τούμπαρε τα πράγματα και τ’ άλλαξε. Αυτό οφείλεται σε εκείνον. Όπως επίσης, καθ’ ολοκληρίαν, η αναγνώριση της κρητικής μουσικής στην Κρήτη, στην Ελλάδα, στην υφήλιο. Αυτό είναι δικό του.
Τι θα γινόταν αν δεν ήταν ο δάσκαλός του να πείσει τον πατέρα του να του πάρει τη λύρα;
Αυτό δεν το ξέρουμε. Αυτός κατάλαβε το ταλέντο του. Όταν έκανε αταξία ο Νίκος, ο δάσκαλος δεν τον τιμωρούσε και του έλεγε εσένα δεν σε τιμωρώ γιατί τραγουδείς.
Ο πατέρας του δεν ήθελα να γίνει λυράρης. Ήθελε να σπουδάσει
Ό,τι μπορούσαν έκαναν οι άνθρωποι. Το χωριό τους ήταν καμένο.
 Από τους Ναζί
Ήταν στον δρόμο οι άνθρωποι. Ό,τι μπορούσαν έκαναν. Ε, λυράρης να ξενυχτάει, να γυρίζει από δω και από κει δεν το ήθελαν.
Ποια πιστεύετε ότι είναι η σχέση του κόσμου με τη μουσική σήμερα;
Ο πατέρας μου έλεγε ό,τι έχει το περιβόλι πουλείΌπως έχει συνηθίσει ο καθένας ακούει καλή μουσική ή όχι. Εξαρτάται, βέβαια, και τι θεωρείς καλή μουσική. Το κατάστημα έχει ποιοτικό υλικό.
Κρίνεται η καλή μουσική βάσει πωλήσεων;
Όχι από τις πωλήσεις. Έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν τώρα. Οι συνθήκες είναι δύσκολες. Οι εταιρίες, οι περισσότερες έχουν πουληθεί, άλλες έχουν κλείσει. Εκτός του ότι δεν έχει δουλειά, και να σου ζητήσουν κάτι δεν έχεις να το δώσεις. Υπάρχει μεγάλη στενότητα. Και φυσικά, τη μεγάλη καταστροφή την έχουν κάνει περιοδικά, εφημερίδες που δίνουν cd.
Αυτά δεν είναι δικά τους. Κάποιος υπουργός, προηγούμενος, πήγε και ζήτησε από τις εταιρίες να τα δίνουνε, να πληρώνονται κανονικά οι εταιρίες και ο καλλιτέχνης να παίρνει 0,004%. Τα λεγόμενα πρίμιουμ. Κατέστρεψαν τη μουσική γιατί κανείς δεν ξαναγράφει μετά απ’ αυτό.
Θέλετε να προσθέσετε κάτι τελευταίο;
Αισθάνομαι μεγάλη υποχρέωση στους φίλους. Σε όλο τον κόσμο που μας θυμάται και μας τιμά με την παρουσία του. Τους ευχαριστώ από καρδιάς. Αισθάνομαι ότι όλοι μαζί προσπαθούμε να πραγματοποιείται η επιθυμία του Νίκου. Να υπάρχει ο χώρος του. Και πάλι ευχαριστώ.
Και, βέβαια, δεν μπορούμε να μην τελειώσουμε μια συνέντευξη για το Νίκο Ξυλούρη, χωρίς να ακούσουμε τη φωνή του: 

Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014

Εγκαίνια για τον εκδοτικό οίκο Anima

αναδημοσίευση από www.tovima.gr

Η συγγραφέας - εκδότρια Αννα Ραζή αναφέρεται στους στόχους της προσπάθειας
Εγκαίνια για τον εκδοτικό οίκο Anima



Ενας νέος εκδοτικός οίκος, η Anima Εκδοτική, πραγματοποιεί τα εγκαίνιά της το Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου στις 8.30 μ.μ., στα γραφεία του, στην πλατεία Κυψέλης, Φαιδριάδων 8.
Οι δραστηριότητες της Anima Εκδοτικής έχουν ήδη ξεκινήσει από τον Ιούλιο, με την έκδοση του μυθιστορήματος “Ελίφ” της συγγραφέως - εκδότριας Αννας Ραζή, η οποία και συνέλαβε την ιδέα της δημιουργίας του εκδοτικού οίκου.
Οπως αναφέρει η ίδια προς “ΤΟ ΒΗΜΑ”, η επιλογή της διπλής ιδιότητας και της συγγραφέως και της εκδότριας δεν έγινε τυχαία. «Η αρχή έγινε γράφοντας. Οταν ξεκίνησα να γράφω από μεγάλη αγάπη προς αυτό που έκανα, αποφάσισα να εκδώσω κι όλας, να κάνω δηλαδή το επόμενο βήμα. Ηθελα να έχω ολόκληρη τη διαδικασία της δημιουργίας στα χέρια μου. Ετσι αποφάσισα να κάνω και τον εκδοτικό οίκο».
«Οι στόχοι μας», αναφέρει η συγγραφέας «δεν αφορούν μόνο την συγγραφή και την έκδοση βιβλίων. Κατ΄αρχάς είναι να αγαπήσει ο κόσμος το βιβλίο και τη δημιουργία του ενώ για τους συγγραφείς είναι να υπάρχει ένας εκδοτικός οίκος που να είναι πάντα δίπλα τους και να τους βοηθά σε όλα τα βήματα και σε όλα τα στάδια της έκδοσης. Η Anima Εκδοτική έχει και πολλές παράλληλες δραστηριότητες, καθώς από την αρχή είχε αποφασισθεί να επεκταθούμε και σε άλλους τομείς του πολιτισμού». «Ετσι» αναφέρει η κυρία Ραζή, «προσφέρουμε σεμινάρια δημιουργικής γραφής, βιωματικής γραφής και αυτογνωσίας, με στόχο να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα το πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να γράψει κάποιος ένα βιβλίο».
Ο εκδοτικός οίκος ακόμη πραγματοποιεί διάφορες ημερίδες που αναλύουν θέματα λογοτεχνικά και όχι μόνον ενώ στα γραφεία του θα λειτουργεί λογοτεχνική λέσχη. «Ο βασικότερος στόχος είναι ο κόσμος να αγαπήσει τον χώρο μας. Να γίνει ένα “στέκι” ανταλλαγής απόψεων, ιδεών και συζητήσεων για όσους αγαπούν τη λογοτεχνία, την ποίηση και την δημιουργία», τονίζεται από την εκδότρια. Ακόμη, κατά καιρούς πραγματοποιούνται και διαγωνισμοί λογοτεχνίας και ποίησης. Οπως αναφέρεται σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του εκδοτικού οίκου διαδραματίζουν και οι συνεργάτες, όπως η κυρία Σοφία Τσιαμίτα, που έχει τη διεύθυνση του εκδοτικού οίκου και ακόμη οι κυρίες Δήμητρα Σκούφη - ΚατσιδονιώτηΝικολέττα Γιαννούλη και ο κ. Βαγγέλης Ψαριανός, που ασχολούνται με τις παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσεις
Για το καθαρά συγγραφικό κομμάτι υπάρχουν πολλά σχέδια, σύμφωνα με την κυρία Ραζή. Πιό άμεσα είναι να ολοκληρωθεί ο κύκλος της ιστορίας της “Ελίφ”, του πρώτου βιβλίου της που εκδόθηκε από την Anima, ενώ ακόμη πρόκειται να εκδοθεί και ένα αυθεντικό ιστορικό  ημερολόγιο που καλύπτει την περίοδο από την μάχη της Δοϊράνης ως την μικρασιατική καταστροφή.
Σε ότι αφορά την κατάσταση που επικρατεί στον χώρο του βιβλίου, η συγγραφέας δεν θεωρεί ότι ο έλληνας δεν διαβάζει. Υπάρχει πολύς κόσμος που διαβάζει και αυτό φαίνεται και από τον πρόσφατο διαγωνισμό λογοτεχνίας και ποίησης που κάνει η Anima Εκδοτική, τα βραβεία του οποίου θα απονεμηθούν κατά την τελετή των εγκαινίων.
Αν υπάρχει κάποιος ανασταλτικός παράγοντας αυτός είναι η τιμή των βιβλίων, ειδικά τη σημερινή περίοδο της οικονομικής κρίσης. Για τα ηλεκτρονικά βιβλία, αποτέλεσμα της διείσδυσης της τεχνολογίας στις καθημερινές συνήθειες και ειδικά στους νέους, η άποψη της κυρίας Ραζή είναι ότι δεν πρέπει να το απορρίπτουμε. «Η ουσία είναι να διαβάσει κάποιος», αναφέρει.

Ασπρόμαυρο Αιγαίο στο Ιδρυμα Ευγενίδου

αναδημοσίευση από www.tovima.gr

Εκθεση φωτογραφιών του Γιάννη Γιαννέλου
Ασπρόμαυρο Αιγαίο στο Ιδρυμα Ευγενίδου


Μεγάλων διαστάσεων, ασπρόμαυρες φωτογραφίες που παρουσιάζουν το Αιγαίο πέλαγος και τα νησιά του απαρτίζουν την έκθεση ασπρόμαυρης φωτογραφίας του φωτογράφου Γιάννη Γιαννέλου που στις μέρες μας φιλοξενείται στους χώρους του Ιδρύματος Ευγενίδου ως την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2014.

«Προσπάθησα να διηγηθώ την εμπειρία μου με ένα σύνολο φωτογραφιών, λουσμένο στο φως του ήλιου, που να προσκαλεί σε ταξίδια, σε ονειροπολήσεις, σε παρομοιώσεις και να οδηγεί τελικά στην αφύπνιση των επιθυμιών μας» αναφέρει ο φωτογράφος για την «Αιγαιομορφία» όπως είναι ο τίτλος της έκθεσης.

Εχοντας ξεκινήσει από την φωτογραφία τοπίου και την αρχαιολογική φωτογραφία, ο  Γιαννέλος έχει εκδώσει δεκάδες φωτογραφικά λευκώματα, ενώ προσμετρά εκατοντάδες ώρες λήψεων από ελικόπτερο.

Η «Αιγαιομορφία» πραγματοποιείται στο πλαίσιο μιας μεγαλύτερης έκθεσης ονόματι «ΑΙΓΑΙΟΝ: Η Γέννηση ενός Αρχιπελάγους» που φιλοξενείται έως τις 23 Οκτωβρίου, επίσης  στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Μεγάλο μέρος των φωτογραφιών και αυτής της έκθεσης, προέρχεται από το εκπληκτικό αρχείο των φωτογραφιών του Γιάννη Γιαννέλου με το Αιγαίο άνωθεν.

Είσοδος ελεύθερη.

Ιδού σε όλο τους το μεγαλείο οι Καρυάτιδες: Πανύψηλες 2,27 μ., περίτεχνες αγέρωχες με πτυχώσεις από χέρια επιδέξιου γλύπτη με το κόκκινο χρώμα να υπερισχύει (φωτό)

αναδημοσίευση από www.eirinika.gr


Νέες, εκπληκτικές φωτογραφίες από τις Καρυάτιδες που βρέθηκαν μέσα στον τύμβο Κάστα της Αμφίπολης έδωσε την Κυριακή στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού.



Οι ανασκαφές έφεραν στο «φως» ολόκληρα τα σώματα των επιβλητικών αγαλμάτων τα οποία έχουν ύψος 2,27, φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο και φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα.

Εκτός, όμως, από τις εντυπωσιακές Καρυάτιδες, οι νέες ανακοινώσεις φαίνεται πως επιβεβαιώνουν τις δηλώσεις που έκανε την Κυριακή η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, σχετικά με «ενδείξεις για τέταρτο θάλαμο » στο ταφικό μνημείο.



Σύμφωνα με το υπουργείο, στον τρίτο χώρο του τύμβου πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος και εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του.

Ωστόσο, για την ώρα είναι σε εξέλιξη εργασίες για την τοποθέτηση υποστύλωσης στον τρίτο χώρο, ενώ συνεχίζεται η ανασκαφικής διαδικασία.



Νωρίτερα, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Mega η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού αναφέρθηκε στην πιθανότητα να βρεθεί και νέος θάλαμος στην Αμφίπολη, ενώ αναφερόμενη στην πρόοδο των αρχαιολογικών εργασιών είπε ότι τα ευρήματα του μνημείου «θα απασχολήσουν για πολλά χρόνια τη διεθνή αρχαιολογική κοινότητα».

Όσον αφορά στην κόντρα που έχει ξεσπάσει τις τελευταίες ημέρες σχετικά με το ποιος ή ποιοι είναι θαμμένοι στην Αμφίπολη και αν ο τάφος είναι ρωμαϊκός ή μακεδονικός, η κυρία Μενδώνη ανέφερε ότι είναι νωρίς για να  καταλήξει κανείς σε κάποιο συμπέρασμα, ωστόσο, όπως τόνισε, οι επιστήμονες έχουν κάθε δικαίωμα να λένε τις απόψεις τους πριν ακόμη ολοκληρωθεί η ερευνητική διαδικασία.



Ολόκληρη η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού

Με την αφαίρεση τριών σειρών από τους πωρόλιθους του τοίχου σφράγισης, μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν ολόκληρες οι Καρυάτιδες, οι οποίες έχουν ύψος 2,27μ. Φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο με πλούσιες πτυχώσεις. (Φωτο 1, 2).

Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια. (Φωτο 3, 4).

Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ. (Φωτο 5). Η όψη των βάθρων είναι  διαμορφωμένη με στέψεις και ορθοστάτες. Ακολουθούν δηλαδή, τον τύπο της μαρμάρινης επένδυσης  των τοίχων όλων των θαλάμων.

Η απόσταση μεταξύ των δύο βάθρων είναι 1,68μ., όσο και το θυραίο άνοιγμα του πρώτου διαφραγματικού τοίχου με τις Σφίγγες. (Φωτο 6, σχέδιο). Στην επιφάνεια του βάθρου της ανατολικής Καρυάτιδος, διακρίνεται κόκκινο χρώμα. Επίσης, κατά την αφαίρεση της αμμώδους επίχωσης πλησίον των Καρυάτιδων βρέθηκαν τμήματα των χεριών τους.

Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. (Φωτο 7). Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του. (Φωτο 8).

Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ως προς την περιεκτικότητα του αέρα, στο εσωτερικό του και προέκυψε ότι η περιεκτικότητα σε στοιχεία οξυγόνου και μονοξειδίου του άνθρακα βρίσκεται σε κανονικά επίπεδα. Αυξημένη είναι μόνο η σχετική υγρασία (87%), ενώ η θερμοκρασία κυμαίνεται από 21,5 – 22,70C.

Οι παραπάνω συνθήκες του μικροκλίματος του τρίτου χώρου δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στους εργαζόμενους στο εσωτερικό του.

Τεχνικές εργασίες

Η πρόσβαση στον τρίτο χώρο του μνημείου για την τοποθέτηση αντιστήριξης- υποστύλωσης και η συνέχιση της ανασκαφικής διαδικασίας προετοιμάζεται συστηματικά με παράλληλες ενέργειες , οι οποίες  βρίσκονται σε εξέλιξη.

1. Αποφασίστηκε από την διεπιστημονική ομάδα η είσοδος στον τρίτο χώρο, να μην γίνει από την οπή στο άνω δυτικό μέρος του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, αλλά διά της αρχαίας εισόδου. (Φωτο 9). Επομένως, πριν από οποιαδήποτε άλλη εργασία θα αφαιρεθεί επίχωση από τον δεύτερο χώρο, θα απομακρυνθεί το πεσμένο τμήμα του υπέρθυρου και θα υποστυλωθεί το θύρωμα μεταξύ δεύτερου και τρίτου χώρου, με ξύλινα στοιχεία. (Φωτο 10).

2. Θα ενισχυθεί η αντιστήριξη στο δεύτερο χώρο, σε κατώτερη στάθμη, ώστε  να αναληφθούν οι πρόσθετες εξωτερικές ωθήσεις γαιών, μετά από την απομάκρυνση της επίχωσής του.

3. Προετοιμάζεται δάπεδο εργασίας, με την απομάκρυνση χώματος από τον δεύτερο χώρο, ώστε να είναι δυνατή η είσοδος μεγάλου μήκους μεταλλικών στοιχείων αντιστήριξης και υποστύλωσης  του τρίτου χώρου. Επίσης θα αφαιρεθούν πρόσθετοι λίθοι από τον τοίχο σφράγισης, μπροστά από τις Καρυάτιδες, για την τοποθέτηση της μεταφορικής ταινίας απομάκρυνσης χώματος και της γερανογέφυρας μεταφοράς λίθων,  από τον τρίτο χώρο. (Φωτο 11).

4. Απομάκρυνση χώματος, κατά 1μ., από τον πρώτο χώρο (σχεδόν ως το δάπεδο) και επέκταση της αντιστήριξης και υποστύλωσης του, επίσης λόγω της αλλαγής στάθμης της εσωτερικής επίχωσης.

5. Οι εργασίες καταβιβασμού της επίχωσης, εξωτερικά και  πάνω ακριβώς από το μνημείο, θα πραγματοποιηθούν μετά την πρώτη φάση προσωρινής αντιστήριξης-υποστύλωσης του τρίτου χώρου, πριν δηλαδή, να ξεκινήσει η απομάκρυνση της επίχωσης.

6. Είναι σε εξέλιξη η  μελέτη των μέτρων αντιστήριξης και υποστύλωσης του τρίτου χώρου, ώστε να καθορισθούν οι ποσότητες και οι θέσεις τοποθέτησης των στοιχείων αντιστήριξης-υποστύλωσης, καθώς και οι φάσεις τοποθέτησης, σε συνάρτηση με την ανασκαφική εργασία.

7. Για την αντιμετώπιση της απορροής των ομβρίων, από την περιοχή του μνημείου, σχεδιάστηκε η τοποθέτηση αγωγού,  κατά μήκος της μεγάλης αύλακας, έξω από τον περίβολο.

8. Πραγματοποιείται γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του μνημείου για την διαπίστωση της σύστασης και των γεωτεχνικών ιδιοτήτων των απαντώμενων γεωϋλικών. Η έρευνα θα γίνει με επαρκή αριθμό γεωτρήσεων και εργαστηριακών δοκιμών.












Από τα Κατεχόμενα στην Ελβετία: εντοπίστηκε εικόνα του 16ου αι.

αναδημοσίευση από http://www.archaiologia.gr/

Σε γνωστό οίκο δημοπρασιών

Εικόνα του 16ου αιώνα από τη Μονή Χριστού του Αντιφωνητή στην κατεχόμενη Καλογραιά εντόπισε η Εκκλησία της Κύπρου σε γνωστό οίκο δημοπρασιών στην Ελβετία και, έπειτα από παραστάσεις, αυτή αποσύρθηκε από τη δημοπρασία και είναι σε εξέλιξη ενέργειες με στόχο τον επαναπατρισμό της.
Σύμφωνα με ανακοίνωση, η εικόνα εντοπίστηκε προ ολίγων ημερών από την Εκκλησία της Κύπρου στο διαδίκτυο, ενώ επρόκειτο να δημοπρατηθεί στο διάστημα μεταξύ 15 και 19 Σεπτεμβρίου, από γνωστό οίκο (Schuler Auktionen) της Ζυρίχης.
Ετοιμάστηκε ο φάκελος τεκμηρίωσης της εικόνας και, με τη στενή συνεργασία της Εκκλησίας της Κύπρου με τις αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας (Αστυνομία Κύπρου, υπουργείο Εξωτερικών, Γενική Εισαγγελία, Τμήμα Αρχαιοτήτων) καθώς και των Ιnterpol Ελβετίας και Ελβετικής Πρεσβείας στην Κύπρο, επιτεύχθηκε η απόσυρση της εικόνας από τη δημοπρασία.
«Τη σκυτάλη παραλαμβάνει η Γενική Εισαγγελία της Δημοκρατίας και το Τμήμα Αρχαιοτήτων, ώστε να πεισθεί η ελβετική κυβέρνηση και η ελβετική Δικαιοσύνη όπως προχωρήσουν στην κατάσχεση και τον επαναπατρισμό της εικόνας στον νόμιμο ιδιοκτήτη και δικαιούχο της, την Εκκλησία της Κύπρου», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Αρχιεπισκοπής Κύπρου.
Πέρυσι, η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελβετία υπέγραψαν μνημόνιο συναντίληψης για τον επαναπατρισμό πολιτιστικών αγαθών.
Τον Νοέμβριο του 1998 είχε επαναπατριστεί από την Αθήνα η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, επίσης του 16ου αιώνα, από την ίδια Μονή.

Εναλλακτικός τουρισμός

Τουρισμός και τρένο

αναδημοσίευση από http://www.trip-travel.gr/

Η νέα τουριστική προσέγγιση

Νικολόπουλος-Σπύρος
Έχω ξανά και ξανά αναφερθεί στις θεματικές μορφές τουρισμού και κατά πόσο η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφέρει ελκυστικά πακέτα και υπηρεσίες εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
Διάβαζα ότι σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, ένα σημαντικό ποσοστό (άνω του 25%) ευκατάστατων με υψηλό μορφωτικό επίπεδο Ευρωπαίων ταξιδιωτών αναζητούν πρωτότυπες βιωματικές εμπειρίες και τουριστικές υπηρεσίες πέρα από το τρίπτυχο ήλιος, θάλασσα, φιλοξενία.
Δυστυχώς καταλήγουμε στα ίδια και στα ίδια. Μετράμε πόσα αεροπλάνα προσγειώθηκαν στα διεθνή αεροδρόμια μας και μετά κλαίμε για τους «all inclusives» τουρίστες μας.

Το Σιδηροδρομικό Δίκτυο στην Ελλάδα

Ξέρετε ότι στην ακμή του, το 1905, μετέφερε 1.740.000 επιβάτες ετησίως καθώς και 251.000 τόνους εμπορευμάτων. Κάλυπτε 750 χλμ, διέθετε 159 σταθμούς και εξυπηρετούσε σημαντικές πόλεις όπως οι: Αθήνα, Μέγαρα, Ελευσίνα, Λουτράκι, Κόρινθο, Κιάτο, Ξυλόκαστρο, Διακοφτό, Αίγιο, Πάτρα, Καβάσιλα. Κυλλήνη, Αμαλιάδα, Κατάκολο, Πύργο, Ολυμπία, Κυπαρισσία, Καλαμάτα, Μεσσήνη, Μεγαλόπολη, Τρίπολη, Άργος, Ναύπλιο, Νεμέα.
Μίλησα με τον Απόλλωνα Κύρκο, αρχαιολόγο του Υπουργείου Πολιτισμού και ένα βαθύ γνώστη του ζητήματος, καθώς ο Σιδηρόδρομος της Πελοποννήσου αποτέλεσε το θέμα της διατριβής του στο Μεταπτυχιακό «Προστασία Μνημείων» της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ.
Με ενημέρωσε για πολλά θέματα σε σχέση με το τρένο και το σιδηροδρομικό Δίκτυο στην Ελλάδα,  καθώς επίσης και για την αγάπη κάποιων για αυτό το μέσο μεταφοράς σταθερής τροχιάς.
Μου γνώρισε το Amnizia Railfan Club  που αποτελεί τον πρώτο στην Ελλάδα διαδικτυακό ιστοτόπο συγκέντρωσης ενεργών πολιτών, που τους συνδέει το κοινό ενδιαφέρον για αυτό το μέσο. Δημιουργήθηκε το 2005 από ανθρώπους με ανιδιοτελή αγάπη και καμία επαγγελματική σχέση με το σιδηρόδρομο, με κίνητρο την προβολή των ιδιαίτερων πλεονεκτημάτων του και την ανάδειξη του ζωηρού ενδιαφέροντος των πολιτών για αυτό το σπουδαίο, αλλά αδικημένο από την Ελληνική Πολιτεία, μέσο μαζικής μεταφοράς.
Στα χρόνια που πέρασαν, το Amnizia Railfan Club έγινε δημοφιλές ξεπερνώντας τα Ελληνικά σύνορα, κατέστη σημαντική πηγή αξιόπιστων πληροφοριών και δημιούργησε ένα σπουδαίο ιστορικό και φωτογραφικό αρχείο του Ελληνικού Σιδηροδρόμου, διοργάνωσε σιδηροδρομικές εκδρομές και εκδηλώσεις για την προβολή του τρένου, ενώ παράλληλα προέβη σε δημόσιες παρεμβάσεις και τοποθετήσεις, ακόμα και καταγγελίες για εγκληματικές παραλείψεις που ζημίωσαν το σιδηρόδρομο.
Πρόσφατα το Amnizia Railfan Club, αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να συσπειρώσει τη φωνή των πολιτών, με ένα ψήφισμα,  για την τμηματική επαναλειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου Πελοποννήσου, αρχής γενομένης από την άδικα καταργημένη προαστιακή γραμμή Καλαμάτα – Τ.Ε.Ι. – Μεσσήνη.
Ταυτόχρονα, στο ψήφισμα ζητείται από τους φορείς να διερευνήσουν τη δυνατότητα αξιοποίησης του σιδηροδρομικού δικτύου Πελοποννήσου, στην κατεύθυνση που κινούνται άλλα ιστορικά δίκτυα του εξωτερικού που είτε είναι πλήρως ενεργά για επιβατικές και εμπορικές μεταφορές (όπως σε Ελβετία, Αυστρία και Βουλγαρία) ή λειτουργούν αμιγώς για τουριστική χρήση (π.χ. σε ΗΠΑ και Γαλλία).
Τέλος, στο ψήφισμα καλούνται τα Γενικά Αρχεία του Κράτους να παρέμβουν και σε συνεργασία με τον ΟΣΕ να συγκεντρώσουν και να διασώσουν το πλούσιο ιστορικό και σχεδιαστικό αρχείο των Σιδηροδρόμων Πελοποννήσου. Όπως επισημαίνει ο κ. Μπελαβίλας, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους έχουν ήδη αντιδράσει και ξεκίνησαν την προσπάθεια συλλογής και διάσωσης του αρχειακού υλικού. Επίσης, το Ελληνικό Τμήμα του TICCIH έχει καταθέσει στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ φακέλους τεκμηρίωσης για την εσωτερική γραμμή Κορίνθου- Μύλων- Καλαμάτας, ζητώντας την κήρυξη όλης της γραμμής ως μνημείου, ωστόσο δεν έχει λάβει ακόμα καμία απάντηση από το υπουργείο.
Καντήρης-Νίκος

 Γιατί αλήθεια στην Ελλάδα πάντα τρέχουμε να ανακαλύψουμε τη φωτιά;

Κε Περιφερειάρχα, κ.κ. δημοτικοί άρχοντες έχετε υπ όψη σας ότι  το σιδηροδρομικό δίκτυο περνάει μέσα από ορισμένα από τα πιο όμορφα σημεία της Πελοποννήσου, όπως το φαράγγι της Ανδρίτσας στην Αργολίδα, το φαράγγι της Νικολακάκαινας στην Αρκαδία, το πέρασμα δίπλα από τις αμμοθίνες της Κυπαρισσίας ή το φοινικόδασος του Καϊάφα στην Ηλεία. Θα μπορούσε να δημιουργήσει προσφορά στο τουρισμό και στο τοπικό εισόδημα;
Το μετρικό δίκτυο της Ελλάδος είναι ιδεώδες για την ανάπτυξη του τουρισμού, μέσα από ήπιες μορφές, που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της περιοχής. Γιατί να μην έρθουν εδώ ξένοι για να απολαύσουν μοναδικές διαδρομές μέσα στη φύση, την τοπική γαστρονομία, να δουν παραδοσιακά ελαιοτριβεία και οινοποιεία, και να επισκεφθούν μοναδικά μνημεία;
Τουριστικά τρένα, δημιουργία πεζοπορικών διαδρομών, ανάπτυξη του ποδηλατικού τουρισμού μέσω μετατροπής εγκαταλελειμμένων σιδηροδρομικών γραμμών σε ποδηλατικές διαδρομές, θα μπορούσαν να δώσουν ζωή στις τοπικές κοινωνίες.
Οι φωτογραφίες είναι των: Σπύρου Νικολακόπουλου, Νίκου Καντήρη και Ζαχαρή Χρήστου απο το http://www.amnizia.org/gallery
Επικοινωνούμε με το http://www.amnizia.org/, https://www.facebook.com/pages/Amnizia/215159645172193
Περιμένω τα σχόλια σας και εντυπώσεις.

Μάγια Πικάσο / Πέθανε η κόρη του σπουδαίου ζωγράφου

  Η μεγαλύτερη κόρη του Πικάσο, πρωτοστάτησε σε πολλές σημαντικές δωρεές της κληρονομιάς του στο γαλλικό κράτος Η κόρη του Πάμπλο Πικάσο και...